Slaapverlamming is een tijdelijke onvermogen om te bewegen of te spreken terwijl je in of uit de slaap bent. Dit fenomeen kan enkele seconden tot enkele minuten duren en kan optreden bij het in slaap vallen of wakker worden. Het is een relatief veelvoorkomend verschijnsel en wordt vaak geassocieerd met andere slaapstoornissen, zoals narcolepsie.

Oorzaken

Slaapverlamming ontstaat wanneer er een verstoring is in de overgang tussen de verschillende slaapfasen, met name tussen de REM-slaap (Rapid Eye Movement) en de waaktoestand. Tijdens de REM-slaap zijn de spieren van het lichaam tijdelijk verlamd om te voorkomen dat we onze dromen fysiek uitbeelden. Wanneer iemand wakker wordt terwijl de REM-slaap nog aanhoudt, kan dit leiden tot een gevoel van verlamming.

Symptomen

De belangrijkste symptomen van slaapverlamming zijn het onvermogen om te bewegen of te spreken, vaak vergezeld van een gevoel van druk op de borst. Veel mensen ervaren ook hallucinaties, die kunnen variëren van visuele tot auditieve ervaringen. Deze hallucinaties kunnen beangstigend zijn en leiden tot gevoelens van angst of paniek.

Risicofactoren

Slaapverlamming kan iedereen overkomen, maar bepaalde factoren verhogen het risico. Dit omvat slaaptekort, onregelmatige slaappatronen, stress, en slaapstoornissen zoals narcolepsie. Het komt vaker voor bij mensen die op hun rug slapen.

Behandeling en Preventie

Hoewel slaapverlamming meestal onschadelijk is, kan het erg beangstigend zijn. Het verbeteren van slaappatronen, het verminderen van stress en het creëren van een rustige slaapomgeving kunnen helpen om de frequentie van slaapverlamming te verminderen. In ernstige gevallen kan het raadzaam zijn om een arts of slaapdeskundige te raadplegen voor verdere evaluatie en behandeling.